Ý nghĩa lịch sử trận Rạch Gầm – Xoài Mút
Đêm 9 rạng sáng 10 tháng Chạp năm Giáp Thân (tức rạng sáng 20/1/1785), khoảng 3 vạn quân Tây Sơn đã giao chiến và đánh tan 5 vạn quân Xiêm - Nguyễn, tiêu diệt 300 chiến thuyền và 2 vạn quân Xiêm trên khúc sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút (nay thuộc địa bàn xã Kim Sơn, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang). Chủ tướng Xiêm là Chiêu Tăng và Chiêu Sương may mắn thoát chết, bỏ thuyền cùng tàn quân trốn chạy về nước theo đường bộ.
Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút đã đánh bại hoàn toàn âm mưu can thiệp và xâm lược đất nước ta của quân Xiêm.
Những mốc thời gian liên quan
Mùa Hạ năm Giáp Thìn (1784), vua Xiêm mượn cớ Nguyễn Phúc Ánh cầu viện nên sai hai tướng Chiêu Tăng và Chiêu Sương thống lĩnh hai vạn thủy quân và 300 chiến thuyền vượt biển sang xâm lược nước ta. Ngoài lực lượng thủy quân, vua Xiêm còn phái hai tướng Lục Côn và Sa Uyên đem ba vạn quân đánh chiếm nước ta bằng đường bộ. Các đạo quân này được sự tăng viện của lực lượng quân bản bộ của nhà Nguyễn.
Cuối tháng 7/1784, thủy quân Xiêm do Nguyễn Ánh cầu viện đổ bộ lên Rạch Giá (thuộc đạo Kiên Giang), cánh quân bộ đóng ở Chân Lạp. Thủy quân Xiêm lần lượt đánh chiếm các nơi miền Tây Nam Bộ như: Trấn Giang (Cần Thơ), miền Ba Thắc (Srok Pra-sak, Sóc Trăng), Trà Ôn, Sa Đéc, Mân Thít rồi chia quân đóng giữ.
Quân Xiêm và quân Nguyễn Ánh đặt đại bản doanh ở Trà Tân, quân Xiêm có 5 ngàn, trong đó có 2 ngàn thủy quân và 3 ngàn bộ binh cùng 300 chiến thuyền và số quân bản bộ của Nguyễn Ánh vừa làm nhiệm vụ dẫn đường vừa phối hợp tác chiến với quân Xiêm.
Đầu tháng 1/1785, thủy quân do Nguyễn Huệ chỉ huy tiến vào đóng ở Mỹ Tho. Nguyễn Huệ sử dụng một binh lực nhỏ mở những trận tập kích vào một số vị trí đóng quân của địch nhằm nghi binh, thăm dò lực lượng và thúc đẩy chúng sớm rời khỏi căn cứ, mở cuộc tiến công.
Địa danh Rạch Gầm, Xoài Mút
Rạch Gầm, Xoài Mút là tên hai con rạch đổ ra sông Tiền. Đoạn sông này hiện nằm giữa địa phận thành phố Mỹ Tho và huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Rạch Gầm - Xoài Mút là nơi đầu tiên ở phương Nam diễn ra một trận thủy chiến chống quân xâm lược.
Năm 1993, khu di tích chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút đã được công nhận là Di tích Lịch sử cấp quốc gia.
Tài liệu tham khảo
