Các công cụ Wiki là gì? Có nên sử dụng không? Công cụ Wiki được định nghĩa là "một hệ thống cho phép một hoặc nhiều người xây dựng kho kiến thức theo một tập hợp các trang web được liên kết với nhau, sử dụng cùng quy trình tạo và chỉnh sửa trang".
Nói một cách đơn giản, Wiki có thể được định nghĩa là một công cụ web mà người dùng cộng tác để thêm/ xóa/ sửa đổi nội dung trực tiếp từ trình duyệt web. Công cụ Wiki nổi tiếng nhất là Wikipedia.
Việc áp dụng công nghệ vào giáo dục có thể gặp nhiều trở ngại (thiếu tài nguyên, thiếu kinh nghiệm giảng dạy v.v…). Wiki đã trở thành một hình thức sử dụng công nghệ ngày càng phổ biến trong các lớp học. Các nhà giáo dục và giáo viên hiện đang sử dụng Wiki làm công cụ giảng dạy và học tập hiệu quả để tăng cường quá trình học tập. Cộng tác là một phần quan trọng trong quá trình dạy và học. Công nghệ Wiki còn tạo điều kiện để mọi người cộng tác. Có thể dùng Wiki để quy tụ các học viên cùng nhau học tập.
Vì sao nên dùng Wiki?
Wiki có thể tăng hiệu quả giảng dạy:
- Các ứng dụng Wiki hỗ trợ hình thức học tập cộng tác vì Wiki có thể cho phép các nhóm học sinh cùng nhau giải quyết vấn đề, hoàn thành một dự án, v.v.
- Sử dụng Wiki một cách hiệu quả có thể giúp học sinh đạt được các kỹ năng bậc cao theo định nghĩa của nhà công nghệ giáo dục Bloom (*), ví dụ: sáng tạo, đánh giá, v.v.
- Các ứng dụng Wiki giúp thúc đẩy việc học tập chủ động, là nơi học sinh có thể tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục như viết lách, thảo luận, v.v.
- Các ứng dụng Wiki giúp tạo ra các môi trường học tập tương tác
- Các ứng dụng Wiki giúp các cuộc đối thoại mở cũng như khuyến khích việc xây dựng cộng đồng
- Wiki có thể giúp trang bị cho học sinh bước vào thị trường thế kỷ 21 bằng cách phát triển các kỹ năng số căn bản
- Các ứng dụng Wiki có thể cải thiện kĩ năng viết của học sinh
Cách dùng các ứng dụng Wiki trong giảng dạy và học tập:
- Đặt ra quy tắc và mục tiêu rõ ràng
- Cho học sinh biết mục tiêu cần đạt và phương thức đánh giá bài làm (có thể thiết kế một phiếu tự đánh giá)
- Đưa hướng dẫn chi tiết
- Giao bài tập dựa theo thực tế
- Xác định rõ vai trò và hoạt động của học sinh
- Theo dõi sát hoạt động của học sinh
- Yêu cầu học sinh xem lại và nhận xét về bài làm của nhau
- Khuyến khích tương tác
- Tự mình làm quen với các công cụ Wiki
Khi nào?
Có thể sử dụng các công cụ Wiki cho các loại hoạt động sau:
- Các dự án nghiên cứu
- Hồ sơ điện tử của học sinh
- Đọc bình luận
- Các tổng kết trên lớp
- Sổ ghi chép
- Hoạt động thảo luận
- Tạo cơ hội hợp tác
- Phản hồi cho bạn học
- Làm kho tài liệu
- Giáo viên có thể tạo tài liệu giảng dạy
Điều cần tránh
Đừng mặc định là học sinh đã từng dùng qua các công cụ Wiki.
(*) Theo Bloom, mục tiêu học tập có thể được phân thành các phạm trù chính: Biết, Hiểu, Ứng dụng, Phân tích, Tổng hợp và Đánh giá.