- Nội dung văn bản Trí dũng song toàn của các tác giả (Đinh Xuân Lâm – Trương Hữu Quýnh – Trung Lưu) ca ngợi tinh thần dũng cảm bảo vệ quyền lợi và danh dự của đất nước của sứ thần Giang Văn Minh.

- Ý nghĩa các từ trong văn bản:

+ Trí dũng song toàn: Vừa mưu trí vừa dũng cảm.

+ Thám hoa: Người đỗ thứ ba (sau trạng nguyên, bảng nhãn) trong kì thi Đình được tổ chức sau kì thi tiến sĩ thời xưa.

+ Giang Văn Minh (1573 – 1638): đại thần triều Lê.

+ Liễu Thăng: tướng nhà Minh, năm 1427 bị nghĩa quân Lam Sơn phục kích giết chết ở ải Chi Lăng (nay thuộc tỉnh Lạng Sơn).

+ Đồng trụ: tương truyền là cây cột đồng do Mã Viện, tướng nhà Hán, dựng ở biên giới sau khi đàn áp cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng.

1. Sứ thần Giang Văn Minh làm cách nào để vua nhà Minh bãi bỏ lễ "góp giỗ Liễu Thăng"?

Khi đi sứ sang Trung Quốc, vua nhà Minh để sứ thần Giang Văn Minh chờ lâu và không chịu tiếp kiến thì ông đã "khóc lóc rất thảm thiết". Vua Minh buộc phải tiếp kiến ông và hỏi han "cho ra lẽ". Nhân dịp đó, sứ thần đã tranh luận với vua Minh việc nước ta phải góp giỗ Liễu Thăng hằng năm dù "tướng Liễu Thăng đã tử trận mấy trăm năm". Từ đó, vua Minh buộc phải bãi bỏ lệ "góp giỗ Liễu Thăng".

2. Nhắc lại nội dung cuộc đối đáp giữa ông Giang Văn Minh với đại thần nhà Minh.

- Đại thần nhà Minh ra vế đối: "Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc", để nhắc chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng.

- Sứ thần Giang Văn Minh cứng cỏi đối lại ngay: "Bạch Đằng thuở trước máu còn loang", nhắc lại việc quân đội ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại vế đối ngạo mạn của đại thần nhà Minh.

3. Vì sao vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh?

Ông Giang Văn Minh đã làm cho vua Minh phải bãi bỏ lệnh "góp giỗ Liễu Thăng" và nhắc lại việc quân đội ba triều đại của Trung Quốc thảm bại trên sông Bạch Đằng khiến triều đình nhà Minh bẽ mặt nên vua nhà Minh đã sai người ám hại ông.

4. Vì sao có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn?

- Sứ thần Giang Văn Minh là người hội tụ đủ cả hai phẩm chất: trí tuệ và dũng cảm. Bằng mưu trí thông minh ông buộc vua Minh phải bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng để mỗi năm nước ta không phải cống nạp tượng vàng.

- Khi yết kiến vua Minh và đối diện với đại thần của Trung Quốc, ông rất cứng cỏi, đối đáp bạo dạn, khí phách bằng sự hiểu biết sâu sắc, lòng tự hào về lịch sử chống ngoại xâm quật cường của dân tộc. Ông "xứng đáng là anh hùng thiên cổ", dù có chết thì vẫn như còn sống mãi.