I. Một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh

1. Đặc điểm chủ yếu của văn bản thuyết minh:

Là tri thức khách quan, phổ thông. Các phương pháp thuyết minh là phương pháp định nghĩa, phân loại, nêu ví dụ, liệt kê, số liệu, so sánh...

2. Văn bản thuyết minh (SGK) có sử dụng một số biện pháp nghệ thuật:

- Tác giả đã sử dụng các biện pháp tưởng tượng, liên tưởng để giới thiệu sự kì lạ của Hạ Long qua các đặc điểm:

+ Nước tạo sự di chuyển và khả năng di chuyển theo mọi cách tạo ra sự thú vị của cảnh sắc.

+ Tùy theo góc độ và tốc độ di chuyển của du khách, tùy theo cả hướng ánh sáng rọi vào các đảo đá mà thiên nhiên tạo nên mộ thế giới sống động, biến hóa lạ lùng...

- Sau mỗi đổi thay góc độ quan sát, tốc độ di chuyển, ánh sáng phản chiếu... là sự miêu tả những biến đổi của hình ảnh đảo đá, biến chúng từ những vật vô tri thành vật sống động, có hồn.

II. Luyện tập

1. Văn bản Ngọc Hoàng xử tội Ruồi xanh như một truyện ngắn, một truyện vui nhưng cũng là văn bản thuyết minh. Các phương pháp thuyết minh được sử dụng gồm:

- Định nghĩa: Thuộc họ côn trùng hai cánh, mắt lưới...

- Phân loại: Các loại ruồi.

- Số liệu: Số vi khuẩn, số lượng sinh sản của một cặp ruồi.

- Liệt kê: Mắt lưới, chân tiết ra chất dính...

2. Các biện pháp nghệ thuật được sử dụng:

- Nhân hóa.

- Có tình tiết.