Luyện từ và câu: Tổng kết vốn từ

1. Tìm những từ đồng nghĩa và trái nghĩa với mỗi từ sau:

a. Nhân hậu:

- Từ đồng nghĩa: nhân ái, nhân từ, nhân đức, phúc hậu, hiền lành…

- Từ trái nghĩa: bất nhân, độc ác, tàn nhẫn, tàn bạo, hung dữ…

b. Trung thực:

- Từ đồng nghĩa: thật thà, thành thật, chân thật, thẳng thắn, chính trực…

- Từ trái nghĩa: dối trá, gian dối, gian xảo, giả dối, lừa dối, lừa lọc, lừa đảo…

c. Dũng cảm:

- Từ đồng nghĩa: anh dũng, can đảm, gan dạ, gan góc, quả cảm…

- Từ trái nghĩa: hèn nhát, nhát gan, hèn yếu, bạc nhược, nhu nhược…

d. Cần cù:

- Từ đồng nghĩa: chăm chỉ, chuyên cần, chịu khó, siêng năng, tần tảo …

- Từ trái nghĩa: lười biếng, lười nhác, đại lãn…

2. Nhân vật cô Chấm trong bài văn cùng tên (SGK Tiếng Việt 5, tập một, tr. 156, 157) của tác giả Đào Vũ là người có tính cách như thế nào? Nêu những chi tiết minh họa cho nhận xét của em.

- Cô Chấm là người trung thực thẳng thắn:

+ Đôi mắt Chấm đã định nhìn ai thì dám nhìn thẳng.

+ Nghĩ thế nào, Chấm dám nói thế.

+ Bình điểm ở tổ, ai làm hơn, làm kém Chấm nói ngay, nói thẳng băng. Chấm có hôm dám nhận hơn người khác bốn năm điểm. Chấm thẳng như thế, nhưng không ai giận, vì người ta biết trong bụng Chấm không có gì độc địa.

- Chấm là người chăm chỉ:

+ Chấm hay làm, không làm việc chân tay cứ bứt rứt.

+ Tết Nguyên đán, Chấm ra đồng từ sớm mồng hai, bắt ở nhà cũng không được.

- Chấm là người giản dị: Chấm không đua đòi may mặc. Mùa hè, một cánh áo nâu. Mùa đông hai cánh áo nâu. Chấm mộc mạc như hòn đất.

- Chấm giàu tình cảm: Chấm hay nghĩ ngợi, dễ cảm thương. Cảnh ngộ trong phim có khi làm Chấm khóc gần suốt buổi. Đêm ngủ, trong giấc mơ, Chấm lại khóc mất bao nhiêu nước mắt.