Bài 8: Các hình thức canh tác trong nông nghiệp ở đới nóng
1. Làm nương rẫy
- Làm nương rẫy là hình thức canh tác nông nghiệp lâu đời nhất của xã hội loài người.
- Đặc điểm:
+ Rừng hay xavan bị đốt để làm nương rẫy.
+ Sau vài ba vụ, đất bạc màu, người ta lại đốt rừng để làm nương rẫy mới.
+ Hình thức canh tác này sử dụng công cụ thô sơ, ít chăm bón.
+ Năng suất cây trồng rất thấp.
- Tác hại: Đất bị khai thác triệt để, bạc màu, dễ bị xói mòn, ô nhiễm môi trường.
2. Làm ruộng, thâm canh lúa nước
- Làm ruộng, thâm canh lúa nước là hình thức nông nghiệp phổ biến trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa, ở những nơi có nguồn lao động dồi dào và chủ động tưới tiêu.
- Thâm canh lúa cho phép tăng vụ, tăng năng suất, nhờ đó sản lượng cũng tăng lên. Chăn nuôi gia súc, gia cầm cũng có điều kiện phát triển.
- Nhờ áp dụng tiến bộ khoa học - kĩ thuật và có chính sách nông nghiệp đúng đắn, một số nước (như Việt Nam, Thái Lan) đã trở thành những nước xuất khẩu gạo.
- Tuy nhiên, vì dân số đông và thời tiết thất thường nên một số nước vẫn lâm vào tình trạng thiếu lương thực.
3. Sản xuất nông sản hàng hóa theo quy mô lớn
- Sản xuất nông sản hàng hóa theo quy mô lớn là hình thức canh tác nông nghiệp được áp dụng ở các trang trại, đồn điền trong đới nóng.
- Đặc điểm:
+ Các loại cây công nghiệp, gia súc gia cầm được trồng trọt và chăn nuôi chuyên môn hóa theo quy mô lớn.
+ Mục đích xuất khẩu hoặc cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy chế biến.
+ Hình thức canh tác này tạo ra khối lượng nông sản hàng hóa lớn và có giá trị cao, tuy nhiên phải bám sát nhu cầu của thị trường.