I. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC

- Trái Đất tự quay quanh một trục tưởng tượng. Trục này nối liền hai cực của Trái Đất và nghiêng một góc 66^o33’ trên mặt phẳng quỹ đạo.

- Hướng quay của Trái Đất quanh trục là từ Tây sang Đông.

- Thời gian Trái Đất tự quay hết 1 vòng quanh trục là 24 giờ (một ngày đêm).

II. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT

1. Sự luân phiên ngày đêm

- Trái Đất có dạng hình cầu nên một nửa được Mặt Trời chiếu sáng (ban ngày) và một nửa không được chiếu sáng (ban đêm).

- Trái Đất tự quay quanh trục từ tây sang đông nên ở mọi nơi trên bề mặt Trái Đất đều lần lượt có ngày và đêm.

$\Longrightarrow$ Đây là hiện tượng ngày, đêm luân phiên nhau.

2. Giờ trên Trái Đất

$\bullet \,\,$ Khái niệm giờ:

- Giờ địa phương (giờ Mặt Trời): Các địa điểm nằm trên cùng một kinh tuyến có cùng một giờ.

- Giờ khu vực:

+ Bề mặt Trái Đất được chia ra làm 24 khu vực giờ khác nhau.

+ Mỗi khu vực giờ là một múi giờ, tương ứng 15^o kinh tuyến.

- Múi giờ có đường kinh tuyến gốc đi qua đài thiên văn Grin-uých (Luân Đôn, Anh) được chọn làm múi giờ gốc: múi giờ số 0.

$\longrightarrow$ Trên thực tế, ranh giới giữa các múi giờ trên đất liền được điều chỉnh theo đường biên giới của các quốc gia.

$\bullet \,\,$ Cách tính giờ:

- Giờ được tính theo múi giờ gốc (múi giờ 0) làm giờ giao dịch chung trên thế giới gọi là giờ quốc tế, viết tắt là giờ GMT.

- Những múi giờ nằm bên trái múi giờ 0 là giờ muộn hơn giờ quốc tế (GMT –).

- Những múi giờ nằm bên phải múi giờ 0 là giờ sớm hơn giờ quốc tế (GMT +).

3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể di chuyển trên bề mặt Trái Đất

- Sự chuyển động tự quay của Trái Đất quanh trục đã sinh ra một lực làm cho các vật đang chuyển động trên bề mặt Trái Đất đều bị lệch so với hướng ban đầu. Lực làm lệch hướng này được gọi là lực Cô-ri-ô-lít.

- Hướng lệch của các vật chuyển động khác nhau giữa 2 bán cầu:

+ Ở nửa cầu Bắc, vật thể đang chuyển động lệch về bên phải so với hướng ban đầu.

+ Ở nửa cầu Nam, vật đang chuyển động lệch về bên trái so với hướng ban đầu.