I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?

- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị bẩn, đồng thời các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống của con người và các sinh vật khác.

- Ô nhiễm môi trường do:

+ Hoạt động của con người.

+ Hoạt động của tự nhiên: núi lửa phun nham thạch, xác sinh vật thối rữa...

II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM

1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:

- Các khí thải độc hại cho cơ thể sinh vật: khí cacbon ôxit $(CO);$ khí cacbônic $(CO_{2});$ khí lưu huỳnh điôxit $(SO_{2});$ khí nitơ điôxit $(NO_{2})...$ và bụi.

- Nguyên nhân gây ô nhiễm khí thải rất đa dạng, chủ yếu do quá trình đốt cháy nhiên liệu từ các hoạt động: giao thông vận tải, sản xuất công nghiệp, đun nấu sinh hoạt...

$\Longrightarrow$ Tác hại: Ô nhiễm bầu không khí, gây ra nhiều bệnh liên quan đến hô hấp, gây mưa axit, hiệu ứng nhà kính...

2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:

- Các hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học thường tích tụ trong đất, ao hồ nước ngọt, đại dương và phát tán trong không khí, bám và ngấm vào cơ thể sinh vật.

- Con đường phát tán:

+ Hóa chất (dạng hơi) $\longrightarrow$ nước mưa $\longrightarrow$ đất (tích tụ) $\longrightarrow$ Ô nhiễm mạch nước ngầm.

+ Hóa chất (dạng rắn, lỏng) $\longrightarrow$ nước mưa $\longrightarrow$ ao hồ, sông, biển (tích tụ) $\longrightarrow$ bốc hơi vào không khí.

+ Hóa chất còn bám và ngấm vào cơ thể sinh vật.

$\Longrightarrow$ Tác hại: Gây tác động lên toàn bộ hệ sinh thái, ảnh hưởng sức khỏe con người.

3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ:

- Các chất phóng xạ từ chất thải của công trường khai thác, chất phóng xạ, nhà máy điện nguyên tử, thử vũ khí hạt nhân...

$\Longrightarrow$ Tác hại: Gây đột biến ở người và sinh vật, gây một số bệnh di truyền và ung thư.

4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:

- Chất thải rắn gây ô nhiễm môi trường: đồ nhựa, giấy vụn, cao su, rác thải, bông kim y tế...

$\Longrightarrow$ Tác hại: Gây ô nhiễm không khí, là môi trường của nhiều sinh vật gây bệnh, gây cản trở giao thông…

5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:

- Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ chất thải không được thu gom và xử lí: phân, rác, nước thải sinh hoạt, xác chết sinh vật, rác thải từ bệnh viện...

- Sinh vật gây bệnh xâm nhập cơ thể người và gây bệnh do ăn uống không giữ vệ sinh, vệ sinh môi trường kém...

$\Longrightarrow$ Tác hại: Gây ra nhiều bệnh nguy hiểm cho con người, là nguyên nhân chủ yếu của một số loại dịch bệnh…