Bài 51: Thiên nhiên Châu Âu

1. Vị trí, địa hình

a) Vị trí

- Châu Âu là một châu lục thuộc lục địa Á – Âu, có diện tích trên 10 triệu km2.

- Giới hạn: châu Âu nằm ở khoảng giữa các vĩ tuyến 36oB và 71oB.

+ Phía Bắc giáp Bắc Băng Dương

+ Phía Nam giáp biển Địa Trung Hải

+ Phái Tây giáp Đại Tây Dương

+ Phía Đông giáp châu Á, dãy U-ran là ranh giới tự nhiên ngăn cách châu Âu và châu Á.

- Bờ biển dài 43.000 km, bị cắt xẻ mạnh, biển ăn sâu vào đất liền tạo thành nhiều bán đảo, vũng, vịnh.

b) Địa hình

- Châu Âu có 3 dạng địa hình chính: đồng bằng, núi già, núi trẻ.

- Đồng bằng chiếm 2/3 diện tích châu lục, kéo dài từ tây sang đông, gồm đồng bằng của khu vực Tây Âu, Trung Âu và đồng bằng Đông Âu.

- Núi già ở phía bắc và vùng trung tâm, với những đỉnh tròn, thấp, sườn thoải.

- Núi trẻ ở phía nam, với những đỉnh cao, nhọn bên cạnh những thung lũng sâu.

2. Khí hậu, sông ngòi, thực vật

a) Khí hậu

- Đại bộ phận lãnh thổ châu Âu có khí hậu ôn đới: ôn đới hải dương và ôn đới lục địa.

- Một phần nhỏ diện tích ở phía bắc vòng cực có khí hậu hàn đới và phần phía nam có khí hậu địa trung hải.

b) Sông ngòi

- Mạng lưới sông ngòi dày đặc.

- Sông có lượng nước dồi dào.

- Các sông quan trọng: Đa-nuyp, Rai-nơ và Von-ga.

c) Thực vật

- Thảm thực vật thay đổi từ tây sang đông và từ bắc xuống nam theo sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa:

+ Ven biển Tây Âu: rừng lá rộng.

+ Sâu trong lục địa: rừng lá kim.

+ Phía Đông Nam: thảo nguyên.

+ Ven Địa Trung Hải: rừng lá cứng.