1. Phân tử

Khái niệm

- Phân tử là hạt đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử kết hợp với nhau bằng liên kết hóa học và thể hiện đầy đủ tính chất hóa học của chất.

- Các phân tử của một chất giống nhau về thành phần và hình dạng.

- Mỗi phân tử gồm nhiều nguyên tử liên kết với nhau.

- Trong một phân tử, các nguyên tử có thể giống hoặc khác nhau.

$\bullet \,\,$ Chú ý: Các đơn chất kim loại và một số phi kim rắn, khí hiếm có phân tử là nguyên tử (là dạng đặc biệt của phân tử).

Khối lượng phân tử

- Khối lượng phân tử của một chất là khối lượng tính bằng đơn vị $amu$ của một phân tử chất đó.

- Khối lượng phân tử bằng tổng khối lượng các nguyên tử có trong phân tử.

Ví dụ: Cách xác định khối lượng phân tử nước

Bước 1: Xác định số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố. Phân tử nước gồm 2 nguyên tử $H$ và 1 nguyên tử $O$

Bước 2: Có khối lượng của từng nguyên tử $H: 1 \,amu,$ $O: 16\, amu;$ khối lượng phân tử nước là:

$M_{nước} = 2 \times 1 + 1 \times 16 = 18\,(amu)$

2. Đơn chất

- Đơn chất là chất được tạo nên từ một nguyên tố hóa học.

- Tên của các đơn chất thường trùng với tên của các nguyên tố tạo nên chất đó, trừ một số nguyên tố tạo ra được hai hay nhiều đơn chất. Ví dụ:

+ Than và kim cương là các đơn chất được tạo ra từ cùng một nguyên tố carbon.

+ Khí oxygen và khí ozone là các đơn chất được tạo ra từ cùng một nguyên tố oxygen.

- Phân loại:

+ Đơn chất kim loại

+ Đơn chất phi kim

- Đặc điểm cấu tạo:

+ Đơn chất kim loại có các nguyên tử liên kết khít nhau theo một trật tự xác định.

+ Đơn chất phi kim có các nguyên tử liên kết theo 1 số nhất định (thường = 2 đối với khí).

3. Hợp chất

- Hợp chất là chất được tạo nên từ hai hay nhiều nguyên tố hóa học.

Ví dụ:

+ Khí carbon dioxide được tạo thành từ nguyên tử của hai nguyên tố carbon và oxygen.

+ Khí hydrogen chloride được tạo thành từ nguyên tử của hai nguyên tố hydrogen và chlorine.

+ Khí ammonia được tạo thành từ nguyên tử của hai nguyên tố nitrogen và hydrogen.

- Phân loại:

+ Hợp chất vô cơ. Ví dụ như muối ăn,…

+ Hợp chất hữu cơ. Ví dụ như rượu, dầu ăn,…

- Đặc điểm cấu tạo: trong hợp chất, các nguyên tử của các nguyên tố liên kết nhau theo tỉ lệ và thứ tự nhất định.

Ví dụ: Phân tử nước được tạo bởi 2 nguyên tử $H$ và 1 nguyên tử $O$ có tỉ lệ: $\frac {H}{O} = \frac {2}{1}$