Bài 48: Đa dạng của lớp thú. Bộ thú huyệt, bộ thú túi
Sự đa dạng của lớp Thú:
- Lớp Thú hiện nay có khoảng 4.600 loài, gồm 26 bộ.
- Ở Việt Nam đã phát hiện được 275 loài.
- Môi trường sống đa dạng: trên cạn, dưới nước, trên không, vùng cực...
- Các loài thú đều có lông mao và tuyến sữa.
- Phân chia lớp Thú dựa trên đặc điểm sinh sản, bộ răng, chi…
- Sơ đồ sau đây giới thiệu một số bộ Thú quan trọng:
I. BỘ THÚ HUYỆT
- Đại diện là thú mỏ vịt sống ở châu Đại Dương:
+ Có mỏ giống mỏ vịt, có lông mao dày, chân có màng bơi;
+ Sống vừa ở nước ngọt, vừa ở cạn;
+ Thú cái có tuyến sữa nhưng chưa có núm vú;
+ Đẻ trứng, nuôi con bằng sữa.
II. BỘ THÚ TÚI
- Đại diện là kanguru sống ở đồng cỏ châu Đại Dương:
+ Cao tới 2m, có chi sau lớn khỏe, đuôi dài;
+ Sống ở các đồng cỏ;
+ Đẻ con rất nhỏ, dài khoảng 3cm, không thể tự bú mẹ, sống trong túi da ở bụng thú mẹ;
+ Thú cái có núm vú, vú tự tiết sữa và tự động chảy vào miệng thú con.
So sánh đặc điểm đời sống và tập tính giữa thú mỏ vịt và kanguru:
Loài | Nơi sống | Cấu tạo chi | Sự di chuyển | Sinh sản | Con sơ sinh | Bộ phận tiết sữa | Cách cho con bú |
Thú mỏ vịt | Nước ngọt và ở cạn | Chi có màng bơi | Đi trên cạn và bơi trong nước | Đẻ trứng | Bình thường | Không có vú, chỉ có tuyến sữa | Liếm sữa trên lông thú mẹ, uống nước hòa tan sữa mẹ |
Kanguru | Đồng cỏ | Chi sau lớn khỏe | Nhảy | Đẻ con | Rất nhỏ | Có vú | Ngoạm chặt lấy vú mẹ, bú thụ động |
$\Longrightarrow$ Ghi nhớ:
- Bộ Thú huyệt đẻ trứng, thú mẹ chưa có núm vú, con sơ sinh liếm sữa do thú mẹ tiết ra.
- Bộ Thú có túi đẻ con, con sơ sinh rất nhỏ được nuôi trong túi da ở bụng thú mẹ, bú mẹ thụ động.
- Những bộ Thú khác đẻ con, con sơ sinh phát triển bình thường, bú mẹ chủ động.