Bài 4. Bảo vệ hòa bình
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
SGK Đạo đức 9, tr. 12, 13.
Gợi ý
a. Em có suy nghĩ gì khi xem các ảnh và đọc các thông tin trên?
- Nhìn vào những bức ảnh và đọc những thông tin chúng ta có thể thấy sự tàn phá thảm khốc của chiến tranh, cướp đi sinh mạng nhiều người, bệnh viện, trường học bị phá hủy.
- Cả nhân loại đều có chung mong ước một cuộc sống bình yên, hạnh phúc, phải ngăn chặn mọi cuộc chiến tranh và bảo vệ hòa bình trên toàn thế giới.
b. Chiến tranh đã gây ra những hậu quả như thế nào?
- Cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất đã làm 10 triệu người chết, cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai đã làm 60 triệu người chết.
- Trong thế kỉ 20, các cuộc chiến tranh và xung đột đã làm cho 6 triệu trẻ em tàn phế, 20 triệu em sống bơ vơ, hơn 300 ngàn trẻ ở độ tuổi thiếu niên phải đi lính.
c. Cần phải làm gì để ngăn chặn chiến tranh, bảo vệ hòa bình?
- Giải quyết các cuộc xung đột, mâu thuẫn giữa các dân tộc, tôn giáo, quốc gia bằng đàm phán, tránh để xảy ra chiến tranh hoặc xung đột vũ trang.
- Tham gia các hoạt động mít tinh, biểu tình, tuần hành phản đối chiến tranh.
- Xây dựng mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, nhân ái giữa các quốc gia, dân tộc.
d. Để thể hiện lòng yêu hòa bình, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, học sinh cần phải làm gì?
- Viết thư cho bạn bè quốc tế những vùng có chiến tranh, tham gia các cuộc thi viết bài với chủ đề vì hòa bình.
- Tham gia các diễn đàn vì hòa bình, chống chiến tranh do trường, địa phương tổ chức.
- Tôn trọng những nét đặc trưng văn hóa của các dân tộc và các quốc gia trên thế giới.
- Cư xử hòa nhã, thân thiện với mọi người.
II. NỘI DUNG BÀI HỌC
1.Hòa bình là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, là mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng và hợp tác giữa các quốc gia – dân tộc, giữa con người với con người, là khát vọng của toàn nhân loại.
Bảo vệ hòa bình là giữ gìn cuộc sống xã hội bình yên; dùng thương lượng, đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn, xung đột giữa các dân tộc, tôn giáo, quốc gia; không để xảy ra chiến tranh hoặc xung đột vũ trang.
2. Ngày nay, ở nhiều khu vực trên thế giới vẫn đang xảy ra chiến tranh và xung đột vũ trang; ngòi nổ chiến tranh vẫn đang âm ỉ tại nhiều nơi trên hành tinh của chúng ta. Vì vậy, ngăn chặn chiến tranh, bảo vệ hòa bình là trách nhiệm của tất cả các quốc gia, các dân tộc và của toàn nhân loại. Ý thức bảo vệ hòa bình, lòng yêu hòa bình cần được thể hiện ở mọi nơi, mọi lúc, trong các mối quan hệ và giao tiếp hàng ngày giữa con người với con người.
3. Là một dân tộc yêu chuộng hòa bình và đã phải chịu đựng quá nhiều đau thương, mất mát của mấy cuộc chiến tranh gay go, ác liệt để bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc, nhân dân ta càng thấu hiểu giá trị của hòa bình. Chúng ta đã, đang và sẽ tích cực tham gia vào sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình và công lí trên thế giới.
4. Để bảo vệ hòa bình cần phải xây dựng mối quan hệ tôn trọng, bình đẳng, thân thiện giữa con người với con người; thiết lập quan hệ hiểu biết, hữu nghị hợp tác giữa các dân tộc và quốc gia trên thế giới.
III. BÀI TẬP
1.Em hãy cho biết, những hành vi nào sau đây biểu hiện lòng yêu hòa bình trong cuộc sống hằng ngày?
a. Biết lắng nghe người khác.
b. Biết thừa nhận những điểm mạnh của người khác.
c. Dùng vũ lực để giải quyết các mâu thuẫn cá nhân.
d. Học hỏi những điều hay của người khác.
đ. Bắt mọi người phải phục tùng mọi ý muốn của mình.
e. Tôn trọng nền văn hóa của các dân tộc, quốc gia khác.
g. Phân biệt đối xử giữa các dân tộc.
h. Giao lưu với thanh, thiếu niên quốc tế.
i. Viết thư, gửi quà ủng hộ trẻ em và nhân dân các vùng có chiến tranh.
Những hành vi (a), (b), (d), (e), (h), (i) là các biểu hiện của lòng yêu hòa bình trong cuộc sống hàng ngày.
2. Em tán thành những ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
a. Mọi người đều có quyền được sống trong hòa bình.
b. Chỉ có các nước lớn, nước giàu mới ngăn chặn được chiến tranh.
c. Bảo vệ hoà bình, ngăn chặn chiến tranh là trách nhiệm của toàn nhân loại.
Em tán thành với ý kiến a, c vì mọi người đều có quyền được sống bình yên, ấm no, hạnh phúc, có điều kiện học hành, phát triển. Bảo vệ hòa bình, ngăn chặn chiến tranh là trách nhiệm của toàn nhân loại chứ không phải trách nhiệm của cá nhân, tổ chức hay của một quốc gia nào.
3. Em hãy tìm hiểu về một số hoạt động bảo vệ hoà bình, chống chiến tranh do lớp em, trường em, nhân dân địa phương, nhân dân trong cả nước ta cũng như nhân dân các nước đã tiến hành và giới thiệu cho các bạn khác cùng biết.
- Phong trào đi bộ vì hòa bình.
- Vẽ tranh về chủ đề hòa bình.
- Giao lưu với thanh thiếu niên quốc tế.
- Viết thư bày tỏ tình đoàn kết với thanh, thiếu niên quốc tế.
4. Em hãy cùng các bạn trong nhóm lập kế hoạch và thực hiện một hoạt động bảo vệ hòa bình (ví dụ: biểu diễn văn nghệ; vẽ tranh về chủ đề hòa bình; giao lưu với thanh, thiếu niên quốc tế; viết thư bày tỏ tình đoàn kết với thanh, thiếu niên quốc tế; lên diễn đàn bày tỏ ý kiến, quan điểm của các em về chiến tranh và hòa bình, về một hoạt động bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh...).
Kế hoạch đi bộ vì hòa bình:
- Chuẩn bị băng rôn, nước uống.
- Vận động mọi người cùng tham gia.