Lớp Lưỡng cư bao gồm những động vật như ếch, nhái, ngóe, chẫu, cóc… có đời sống vừa ở nước, vừa ở cạn

I. ĐỜI SỐNG

- Ếch có đời sống vừa ở nước vừa ở cạn, chúng sống ở những nơi ẩm ướt, gần bờ nước: ao, đầm nước…

- Chúng thường đi kiếm mồi vào ban đêm.

- Mồi là sâu bọ, cua, cá con, giun, ốc…

- Ếch ẩn trong hang qua mùa đông (hiện tượng trú đông).

- Ếch là động vật biến nhiệt.

II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN

$\bullet \,\,$ Cấu tạo ngoài:

- Ếch có các đặc điểm cấu tạo ngoài thích nghi với đời sống vừa ở nước vừa ở cạn.

- Đặc điểm hình dạng và cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với môi trường sống ở nước:

+ Đầu dẹp, nhọn, khớp với thân thành một khối thuôn nhọn về phía trước: giảm sức cản của nước khi bơi.

+ Da trần, phủ chất nhày và ẩm, dễ thấm khí: giảm ma sát khi bơi, dễ dàng thực hiện quá trình trao đổi khí qua lớp da.

+ Các chi sau có màng bơi căng giữa các ngón (giống chân vịt): thích nghi với hoạt động bơi lội.

- Đặc điểm hình dạng và cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở cạn:

+ Mắt và lỗ mũi nằm ở vị trí cao trên đầu: thuận lợi cho quan sát và hô hấp.

+ Mắt có mi giữ nước mắt do tuyến lệ tiết ra: tránh bị khô mắt khi lên cạn.

+ Tai có màng nhĩ: cảm nhận âm thanh.

+ Mũi thông với khoang miệng: phục vụ cho hô hấp nhờ sự đóng mở của thềm miệng.

+ Chi năm phần có ngón chia đốt: vận động linh hoạt, thuận lợi cho sự di chuyển.

$\bullet \,\,$ Di chuyển:

- Ếch có 2 cách di chuyển là nhảy trên cạn và bơi dưới nước.

$\longrightarrow$ Khi trên cạn, ếch ngồi, chi sau gập dạng chữ Z. Lúc nhảy lên, chi sau duỗi thẳng tạo lực giúp ếch nhảy cóc trên mặt đất.

$\longrightarrow$ Ếch bơi dưới nước: Chi sau đẩy nước, chi trước bẻ lái, ếch bơi dễ dàng trong nước.

III. SINH SẢN VÀ PHÁT TRIỂN

- Ếch trưởng thành, đến mùa sinh sản (vào cuối xuân, sau những trận mưa rào đầu hạ), ếch đực kêu “gọi ếch cái” để “ghép đôi”. Ếch cái cõng ếch đực trên lưng, ếch đực ôm ngang ếch cái và tìm đến bờ nước để đẻ.

(1) Ếch cái đẻ đến đâu, ếch đực ngồi trên tưới tinh đến đó. Sự thụ tinh xảy ra bên ngoài cơ thể nên được gọi là sự thụ tinh ngoài.

(2) Trứng tập trung thành từng đám trong chất nhày, nổi trên mặt nước.

(3) Trứng phát triển, nở thành nòng nọc.

(4, 5, 6) Nòng nọc trải qua một quá trình biến đổi phức tạp qua nhiều giai đoạn để trở thành ếch con $\longrightarrow$ Phát triển có biến thái.