Bài 35: Bài thực hành 5: Điều chế - thu khí hiđro và thử tính chất của khí hiđro
1. THÍ NGHIỆM 1
Điều chế khí hiđro từ axit clohiđric $HCl,$ kẽm. Đốt cháy khí hiđro trong không khí:
Cho vào ống nghiệm 3ml dung dịch axit clohiđric $HCl$ và 3 - 4 hạt kẽm $Zn.$ Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua. Sau khi thử độ tinh khiết, khẳng định dòng khí hiđro không có lẫn oxi (hoặc chờ khoảng 1 phút cho khí hiđro đẩy hết không khí ra khỏi ống nghiệm), sau đó đưa que đóm đang cháy vào đầu ống dẫn khí. Nhận xét các hiện tượng.
Kết quả của thí nghiệm 1:
- Có bọt khí thoát ra từ mặt viên kẽm, mảnh kẽm tan dần.
- Đốt khí thoát ra từ đầu ống nghiệm, khí cháy trong không khí với ngọn lửa xanh mờ (khí $H_{2}$).
- Phương trình hóa học:
$Zn\,\, + \,\,2\,HCl\,\, \longrightarrow \,\,ZnCl_{2}\,\, + \,\,H_{2}\,\uparrow$
$2\,H_{2}\,\, + \,\,O_{2}\,\, {\overset{t^o}{\longrightarrow}} \,\,2\,H_{2}O$
2. THÍ NGHIỆM 2
Thu khí hiđro bằng cách đẩy không khí:
Úp một ống nghiệm lên đầu ống dẫn khí hiđro sinh ra. Sau một phút, giữ cho ống nghiệm đứng thẳng và miệng ống úp xuống dưới, đưa miệng ống nghiệm vào gần sát ngọn lửa đèn cồn. Quan sát, nhận xét hiện tượng.
Kết quả của thí nghiệm 2:
- Khí hiđro sinh ra theo ống dẫn khí thoát vào ống nghiệm úp ngược, đẩy không khí ra và chiếm chỗ trong ống nghiệm.
- Đưa ống nghiệm úp ngược chứa khí hiđro lại gần ngọn lửa đèn cồn: nếu hiđro tinh khiết thì chỉ nghe tiếng nổ nhỏ.
3. THÍ NGHIỆM 3
Hiđro khử đồng (II) oxit:
Cho vào ống nghiệm khoảng 10ml dung dịch axit clohiđdric loãng và 4 – 5 viên kẽm. Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn thủy tinh xuyên qua, ở đầu ống thủy tinh này được uốn gấp khúc chữ V có chứa một ít bột đồng (II) oxit $CuO.$ Sau khi khẳng định dòng khí hiđro không có lẫn oxi, dùng đèn cồn hơ nóng đều ống thủy tinh, sau đó đun nóng mạnh ở chỗ có $CuO.$ Nhận xét màu chất tạo thành, giải thích.
Kết quả của thí nghiệm 3:
- $CuO$ từ màu đen chuyển dần thành màu đỏ (đồng kim loại) đồng thời có hơi nước thoát ra.
- Phương trình hóa học:
$H_{2}\,\, + \,\,CuO\,\, {\overset{t^o}{\longrightarrow}} \,\,Cu\,\, + \,\,H_{2}O$
$\Longrightarrow $ Khí hiđro đã chiếm nguyên tố oxi trong hợp chất $CuO.$
$\Longrightarrow $ Hiđro có tính khử.