Bài 31: Động vật

1. ĐA DẠNG ĐỘNG VẬT

Căn cứ vào xương cột sống, động vật được chia thành hai nhóm:

- Nhóm động vật chưa có xương cột sống được gọi là động vật không xương sống, bao gồm: Ruột khoang, Giun, Thân mềm, Chân khớp.

- Nhóm động vật đã có xương cột sống được gọi là động vật có xương sống, bao gồm: Cá, Lưỡng cư, Bò sát, Chim, Thú (động vật có vú).

$\bullet \,\,$ Động vật không xương sống:

- Ruột khoang:

+ Động vật đa bào bậc thấp, cơ thể hình trụ, có nhiều tua miệng, đối xứng tỏa tròn.

+ Sống ở nước.

+ Đại diện: thủy tức, sứa, hải quỳ, san hô,...

- Giun:

+ Cơ thể đa dạng hình dáng (dẹp, hình ống, phân đốt), cơ thể đối xứng hai bên, đã phân biệt đầu đuôi – lưng bụng.

+ Thường sống trong đất ẩm, môi trường nước hoặc trong cơ thể sinh vật.

+ Đại diện: sán bã trầu, sán lá gan, giun đũa, giun kim, giun đất, đỉa, rươi,...

- Thân mềm:

+ Cơ thể mềm, không phân đốt, thường có vỏ đá vôi bao bọc (hai mảnh vỏ hoặc vỏ xoắn ốc), xuất hiện điểm mắt.

+ Thân mềm có số lượng loài lớn, khác nhau về hình dạng, kích thước và môi trường sống.

+ Đại diện: trai, ốc, mực, hến, sò,...

- Chân khớp:

+ Cơ thể chia ba phần (đầu, ngực, bụng); di chuyển bằng chân, cánh, cơ thể phân đốt, đối xứng 2 bên, bộ xương ngoài bằng chitin để nâng đỡ và bảo vệ cơ thể, các đôi chân khớp động.

+ Đa dạng loài cao nhất, nhiều môi trường sống.

+ Đại diện: nhện, gián, ong, kiến, bướm, tôm, cua,...

$\bullet \,\,$ Động vật có xương sống:

- Cá:

+ Thích nghi với đời sống hoàn toàn ở nước, di chuyển bằng vây.

+ Đại diện: cá mè, cá chép, lươn, cá đuối, cá mập,...

- Lưỡng cư:

+ Nhóm động vật ở cạn đầu tiên, da trần và luôn ẩm ướt, chân có màng bơi.

+ Đại diện: ếch đồng, cá nóc, nhái, ếch giun,...

- Bò sát:

+ Thích nghi với đời sống cạn (trừ một số loài mở rộng môi trường sống dưới nước như cá sấu, rắn nước, rùa), da khô, có vảy sừng.

+ Đại diện: rắn, thằn lằn, rùa, cá sấu,...

- Chim:

+ Sống trên cạn, mình có lông vũ bao phủ, chi trước biến đổi thành cánh, có mỏ sừng, có đặc điểm phù hợp từng điều kiện sống khác nhau.

+ Đại diện: chim bay (bồ câu), chim chạy (đà điểu), chim bơi (chim cánh cụt),...

- Thú (Động vật có vú):

+ Tổ chức cấu tạo cơ thể cao nhất, bộ lông mao bao phủ, răng phân hóa thành răng cửa, răng nanh, răng hàm. Phần lớn thú đẻ con và nuôi con bằng sữa mẹ.

+ Môi trường sống đa dạng.

+ Đại diện: ngựa, thỏ, chuột, mèo, khỉ,...

2. TÁC HẠI CỦA ĐỘNG VẬT TRONG ĐỜI SỐNG

- Tác hại của động vật

+ Một số loài là tác nhân gây bệnh, hoặc trung gian truyền bệnh cho người, thực vật và động vật khác.

+ Một số loài phá hoại mùa màng, công trình xây dựng.

- Vai trò của động vật:

+ Trong tự nhiên, động vật có vai trò là thức ăn cho các động vật khác.

+ Trong đời sống con người, động vật cung cấp nguồn thực phẩm.

+ Hỗ trợ con người trong lao động, giải trí, bảo vệ, an ninh,...