Bài 29 : Đặc điểm các khu vực địa hình
1. KHU VỰC ĐỒI NÚI
- Khu vực đồi núi chia thành 4 vùng:
a) Vùng núi Đông Bắc
- Là một vùng đồi núi thấp, nằm ở tả ngạn sông Hồng, từ dãy núi Con Voi đến vùng đồi núi ven biển Quảng Ninh.
- Có những cánh cung lớn và vùng đồi trung du phát triển rộng.
- Địa hình cácxtơ khá phổ biến, tạo nên những cảnh quan đẹp và hùng vĩ như hồ Ba Bể, vịnh Hạ Long...
b) Vùng núi Tây Bắc
- Nằm giữa sông Hồng và sông Cả, là những dải núi cao, những sơn nguyên đá vôi hiểm trở nằm song song và kéo dài theo hướng tây bắc – đông nam.
- Nổi bật là dãy Hoàng Liên Sơn cao và đồ sộ nhất nước ta (Đỉnh Phan-xi-păng cao 3.143 m).
- Khu vực Tây Bắc còn có những đồng bằng nhỏ trù phú, nằm giữa vùng núi cao như Mường Thanh, Nghĩa Lộ, Than Uyên...
c) Vùng núi Trường Sơn Bắc
- Từ phía nam sông Cả đến dãy Bạch Mã, dài khoảng 600 km.
- Là vùng núi thấp, hai sườn không đối xứng, có nhiều nhánh đâm ra biển, hướng núi là tây bắc - đông nam.
- Sườn Đông hẹp và dốc, có nhiều nhánh núi nằm ngang chia cắt đồng bằng duyên hải Trung Bộ.
d) Vùng núi và cao nguyên Trường Sơn Nam
- Từ dãy Bạch Mã đến Đông Nam Bộ, là vùng đồi núi và cao nguyên hùng vĩ.
- Địa hình nổi bật là các cao nguyên rộng lớn, đất đỏ badan dày, xếp thành từng tầng trên các độ cao 400 m, 800 m, 1.000 m.
e) Ngoài ra còn có: địa hình bán bình nguyên Đông Nam Bộ và vùng đồi trung du Bắc Bộ là những thềm phù sa cổ, mang tính chất chuyển tiếp giữa miền núi và miền đồng bằng.
2. KHU VỰC ĐỒNG BẰNG
a) Đồng bằng châu thổ hạ lưu các sông lớn
- Có 2 đồng bằng lớn: Đồng bằng sông Cửu Long và đồng bằng sông Hồng. Đây là hai vùng nông nghiệp trọng điểm của cả nước.
- Đồng bằng sông Hồng: diện tích 15.000 km2, có hệ thống đê bao bọc dài trên 2.700 km.
- Đồng bằng sông Cửu Long: diện tích 40.000 km2, cao 2 – 3 m so với mực nước biển, có mạng lưới sông ngòi và kênh rạch chằng chịt. Vào mùa lũ nhiều vùng trũng bị ngập nước như Đồng Tháp Mười, vùng tứ giác Long Xuyên – Châu Đốc – Hà Tiên – Rạch Giá.
b) Các đồng bằng duyên hải Trung Bộ
- Diện tích khoảng 15.000 km2.
- Chia thành nhiều đồng bằng nhỏ, hẹp và kém phì nhiêu.
3. ĐỊA HÌNH BỜ BIỂN VÀ THỀM LỤC ĐỊA
- Bờ biển nước ta dài 3.260 km, kéo dài từ Móng Cái (Quảng Ninh) đến Hà Tiên (Kiên Giang).
- Có 2 dạng chính:
+ Bờ biển bồi tụ: là các đồng bằng châu thổ sông Hồng, sông Cửu Long có nhiều bãi bùn rộng, rừng cây ngập mặn phát triển…
+ Bờ biển mài mòn: tại các vùng chân núi, hải đảo như bờ biển Đà Nẵng, Vũng Tàu,...
- Thềm lục địa nước ta mở rộng tại các vùng biển Bắc Bộ và Nam Bộ, với độ sâu không quá 100 m.
