Bài 28. Vai trò của nước và các chất dinh dưỡng đối với cơ thể sinh vật

1. Vai trò của nước đối với cơ thể sinh vật

$\bullet \,\,$ Cấu trúc và tính chất của nước:

- Nước là chất lỏng không có hình dạng nhất định, không màu, không mùi, không vị; có nhiệt độ sôi ở $100^{o}C$ và đông đặc ở $0^{o}C.$

- Nước là dung môi phân cực có khả năng hòa tan nhiều chất như: muối, đường, oxygen, carbon dioxide,…; không hòa tan được dầu, mỡ,…

- Nước có tính dẫn điện và dẫn nhiệt tốt, có khả năng kết hợp với các chất hóa học để tạo thành nhiều hợp chất khác nhau.

- Mỗi phân tử nước được cấu tạo từ một nguyên tử oxygen liên kết với hai nguyên tử hydrogen bằng liên kết cộng hóa trị.

- Liên kết cộng hóa trị bị lệch về phía nguyên tử oxygen, nên đầu mang oxygen tích điện âm, đầu mang hydrogen tích điện dương. Do có hai đầu tích điện trái dấu nhau nên phân tử nước có tính phân cực. Đặc điểm này giúp các phân tử nước có thể liên kết với nhau và liên kết với các phân tử phân cực khác, nhờ đó, nước trở thành dung môi hòa tan nhiều chất.

$\bullet \,\,$ Vai trò của nước:

- Nước là thành phần chủ yếu cấu tạo nên tế bào và cơ thể sinh vật.

- Nước có vai trò rất quan trọng trong các hoạt động sống của sinh vật như:

+ Điều hòa thân nhiệt

+ Dung môi hòa tan và vận chuyển các chất trong cơ thể

+ Làm nguyên liệu và môi trường cho các phản ứng chuyển hóa các chất trong cơ thể (tiêu hóa ở động vật, quang hợp ở thực vật,…)

- Nước còn là môi trường sống của nhiều loài sinh vật.

2. Vai trò của các chất dinh dưỡng đối với cơ thể sinh vật

- Chất dinh dưỡng là các chất hóa học được cơ thể sinh vật hấp thụ từ môi trường bên ngoài.

- Các chất dinh dưỡng có vai trò cung cấp nguyên liệu cấu tạo nên các thành phần của tế bào, giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển; cung cấp năng lượng; tham gia điều hòa các hoạt động sống của tế bào và cơ thể.

- Thiếu hay thừa dinh dưỡng đều làm cơ thể sinh vật sinh trưởng và phát triển không bình thường.

- Ở động vật, chất dinh dưỡng gồm 4 nhóm chính: chất bột đường, chất béo, chất đạm, vitamin và chất khoáng.

- Ở thực vật, chất dinh dưỡng là các muối khoáng, chủ yếu được rễ hấp thụ từ đất.