Bài 28: Đặc điểm địa hình Việt Nam
1. ĐỒI NÚI LÀ BỘ PHẬN QUAN TRỌNG NHẤT CỦA CẤU TRÚC ĐỊA HÌNH VIỆT NAM
- Địa hình Việt Nam đa dạng, trong đó quan trọng nhất là bộ phận đồi núi.
- Địa hình đồi núi:
+ Chiếm 3/4 diện tích lãnh thổ, chủ yếu là đồi núi thấp chiếm 85% diện tích. Núi cao trên 2000 m chỉ chiếm 1%.
+ Đồi núi chạy từ Tây Bắc đến Đông Nam Bộ dài 1.400 km tạo thành cánh cung lớn hướng ra biển Đông.
- Địa hình đồng bằng:
+ Đồng bằng chiếm 1/4 diện tích lãnh thổ đất liền và bị đồi núi ngăn cách thành nhiều khu vực.
+ Đồng bằng châu thổ (đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long) và đồng bằng duyên hải miền Trung.
2. ĐỊA HÌNH NƯỚC TA ĐƯỢC TÂN KIẾN TẠO NÂNG LÊN VÀ TẠO THÀNH NHIỀU BẬC KẾ TIẾP NHAU
- Địa hình nước ta do giai đoạn Cổ kiến tạo và Tân kiến tạo lập lên.
+ Cổ kiến tạo: Các vùng núi bị ngoại lực bào mòn phá hủy tạo nên những bề mặt san bằng, thấp, thoải.
+ Tân kiến tạo: Địa hình nước ta nâng cao và phân thành nhiều bậc kế tiếp nhau: đồi núi, đồng bằng, thềm lục địa...
- Hướng nghiêng của địa hình nước ta là tây bắc - đông nam: Địa hình thấp dần từ nội địa ra biển, cao ở tây bắc và thấp dần ở đông nam, thể hiện rõ qua hướng chảy của các dòng sông lớn.
- Địa hình nước ta chủ yếu theo 2 hướng tây bắc – đông nam và vòng cung, ngoài ra còn có một số hướng khác trong phạm vi hẹp.
3. ĐỊA HÌNH NƯỚC TA MANG TÍNH CHẤT NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA VÀ CHỊU TÁC ĐỘNG MẠNH MẼ CỦA CON NGƯỜI
- Địa hình nước ta mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm:
+ Đất đá bị phong hóa mạnh mẽ.
+ Các khối núi lớn bị xói mòn, cắt xẻ và xâm thực.
+ Địa hình cácxtơ nhiệt đới độc đáo.
+ Trên bề mặt địa hình thường có rừng cây rậm rạp che phủ.
- Địa hình nước ta còn chịu tác động mạnh mẽ của con người: địa hình nhân tạo xuất hiện ngày càng nhiều như các công trình kiến trúc đô thị, hầm mỏ, giao thông, đê, đập, kênh, rạch, hồ chứa nước...