Bài 23 : Vị trí, giới hạn, hình dạng lãnh thổ Việt Nam
1. VỊ TRÍ VÀ GIỚI HẠN LÃNH THỔ
a) Vùng đất
- Các điểm cực:
- Giới hạn:
+ Từ Bắc xuống Nam: Kéo dài hơn $15^{o}$ vĩ tuyến.
+ Từ Tây sang Đông: Rộng 7 kinh tuyến.
- Diện tích đất tự nhiên bao gồm phần đất liền và hải đảo: $331.212 \,km^{2}$
- Thuộc múi giờ số 7.
b) Vùng biển
- Phần biển có diện tích khoảng 1 triệu km2.
- Có hàng nghìn đảo lớn nhỏ và 2 quần đảo lớn là Hoàng Sa (Đà Nẵng) và Trường Sa (Khánh Hòa).
c) Vùng trời
- Là khoảng không gian bao trùm lên trên lãnh thổ nước ta; trên đất liền được xác định bằng các đường biên giới, trên biển là ranh giới bên ngoài của lãnh hải và không gian của các đảo.
d) Đặc điểm của vị trí địa lí Việt Nam về mặt tự nhiên
- Thuộc khu vực nội chí tuyến.
- Gần trung tâm Đông Nam Á.
- Là cầu nối giữa Đông Nam Á đất liền và Đông Nam Á hải đảo.
- Là nơi tiếp xúc giữa các luồng gió mùa và các luồng sinh vật.
- Nước ta nằm trong miền nhiệt đới gió mùa, thiên nhiên đa dạng, phong phú, nhưng cũng gặp không ít khó khăn về thiên tai (bão, lũ lụt, hạn hán).
- Nằm gần trung tâm khu vực Đông Nam Á nên thuận lợi trong việc giao lưu và hợp tác phát triển kinh tế.
2. ĐẶC ĐIỂM LÃNH THỔ
a) Phần đất liền
- Hình dạng lãnh thổ Việt Nam cong hình chữ S.
+ Kéo dài từ Bắc xuống Nam là 1650 km.
+ Đường bờ biển hình chữ S: dài 3260 km.
+ Đường biên giới trên đất liền dài hơn 4600 km.
+ Nơi hẹp nhất chưa đầy 50 km, theo chiều tây – đông, thuộc Quảng Bình.
b) Phần biển
- Biển Đông thuộc chủ quyền Việt Nam mở rộng về phía đông và đông nam.
- Có nhiều đảo và quần đảo.
- Biển Đông có ý nghĩa chiến lược cả về phát triển kinh tế và quốc phòng.
$\Longrightarrow $ Kết luận: Vị trí, hình dạng, kích thước của lãnh thổ Việt Nam có ý nghĩa rất lớn trong việc hình thành các đặc điểm địa lí tự nhiên độc đáo của nước ta.
- Về mặt tự nhiên:
+ Quy định đặc điểm cơ bản của thiên nhiên nước ta là mang tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm.
+ Nước ta nằm ở vị trí tiếp giáp giữa lục địa và đại dương, liền kề với vành đai sinh khoáng Thái Bình Dương và vành đai sinh khoáng Địa Trung Hải, trên đường di lưu và di cư của nhiều loài động, thực vật nên có tài nguyên khoáng sản và tài nguyên sinh vật vô cùng phong phú.
+ Vị trí và hình thể đã tạo nên sự phân hóa đa dạng của tự nhiên giữa miền Bắc với miền Nam, giữa miền núi với đồng bằng, ven biển, hải đảo, hình thành các vùng tự nhiên khác nhau.
+ Nước ta nằm trong vùng có nhiều thiên tai: bão, lũ lụt, hạn hán,...
- Về mặt kinh tế - xã hội:
+ Vị trí địa lí thuận lợi, lãnh thổ mở rộng là nguồn lực cơ bản giúp phát triển toàn diện nền kinh tế - xã hội.
+ Thuận lợi cho nước ta chung sống hòa bình, giao lưu, hợp tác hữu nghị và cùng phát triển với các nước láng giềng, các nước trong và ngoài khu vực Đông Nam Á.