I. SỰ DẪN NHIỆT

- Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức dẫn nhiệt.

+ Ví dụ: Các đinh được gắn bằng sáp vào thanh đồng AB. Dùng đèn cồn nung nóng đầu A của thanh đồng:

$\longrightarrow$ Các đinh lần lượt rơi xuống theo thứ tự từ a đến e

$\longrightarrow$ Các đinh rơi xuống chứng tỏ nhiệt đã truyền đến sáp làm cho sáp nóng lên và chảy ra.

$\longrightarrow$ Thứ tự rơi của đinh cho thấy nhiệt năng được truyền dần từ đầu A đến đầu B của thanh đồng (nhiệt năng được truyền từ phần nóng hơn sang phần ít nóng hơn).

$\longrightarrow$ Sự truyền nhiệt năng như trong thí nghiệm trên gọi là sự dẫn nhiệt.

II. TÍNH DẪN NHIỆT CỦA CÁC CHẤT

- Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Trong chất rắn, kim loại dẫn nhiệt tốt nhất.

- Chất lỏng dẫn nhiệt kém (trừ dầu và thủy ngân).

- Chất khí dẫn nhiệt kém nhất.

$\bullet \,\,$ Lưu ý:

- Gỗ, sứ, nhựa, sợi bông,… dẫn nhiệt kém (kém hơn cả nước).

- Chân không không dẫn nhiệt.

III. VẬN DỤNG

$\bullet \,\,$ C8

Tìm ba ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt.

Trả lời:

- Dùng một que sắt đưa một đầu vào bếp than đang cháy, một lúc sau cầm vào đầu còn lại ta thấy đầu này cũng bị nóng. Thanh sắt đã dẫn nhiệt từ bếp than sang tay ta.

- Đun nóng phía dưới ấm chứa nước, lát sau nước trong ấm cũng nóng lên. Nước đã truyền nhiệt từ lửa sang tay ta.

- Nhúng một đầu chiếc thìa bằng bạc vào một cốc nước sôi, một lúc sau ta thấy đầu thìa bạc còn lại cũng bị nóng. Thìa bạc đã truyền nhiệt từ nước nóng sang tay ta.

$\bullet \,\,$ C9

Tại sao nồi, xoong thường làm bằng kim loại, còn bát đĩa thường làm bằng sứ?

Trả lời:

- Nồi, xoong dùng để nấu chín thức ăn. Nồi, xoong làm bằng kim loại vì kim loại dẫn nhiệt tốt làm cho thức ăn nhanh chín.

- Bát đĩa dùng để đựng thức ăn, muốn cho thức ăn lâu bị nguội thì bát đĩa làm bằng sứ là tốt nhất vì sứ là chất dẫn nhiệt kém.

$\bullet \,\,$ C10

Tại sao về mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một áo dày?

Trả lời:

- Mùa đông mặc nhiều áo mỏng ấm hơn mặc một áo dày là vì mặc cùng lúc nhiều áo mỏng sẽ tạo ra được các lớp không khí ở giữa các lớp áo, các lớp không khí này dẫn nhiệt kém nên có thể giữ ấm cho cơ thể tốt hơn.

$\bullet \,\,$ C11

Về mùa nào chim thường hay đứng xù lông? Tại sao?

Trả lời:

- Về mùa đông chim hay đứng xù lông, vì mùa đông thời tiết lạnh, khi chim xù lông thì giữa các lớp lông là không khí mà không khí dẫn nhiệt kém nên nhiệt từ cơ thể của chim ít bị truyền ra bên ngoài. Điều này giúp chim được giữ ấm hơn.

$\bullet \,\,$ C12

Tại sao trong những ngày rét sờ vào kim loại ta thấy lạnh, còn trong những ngày nắng nóng sờ vào kim loại ta lại thấy nóng?

Trả lời:

- Do kim loại dẫn nhiệt rất tốt. Những ngày rét, nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ cơ thể nên khi sờ vào kim loại, nhiệt từ cơ thể truyền vào kim loại và phân tán trong kim loại nhanh nên ta cảm thấy lạnh.

- Ngược lại những ngày nóng nhiệt độ bên ngoài cao hơn nhiệt độ cơ thể nên nhiệt từ kim loại truyền vào cơ thể nhanh và ta có cảm giác nóng.