Bài 2: Phân biệt động vật với thực vật. Đặc điểm chung của động vật

I. PHÂN BIỆT ĐỘNG VẬT VỚI THỰC VẬT

- Các đặc trưng cơ bản nhất của động vật và thực vật được biểu hiện trong: cấu tạo, dinh dưỡng, cách di chuyển và phản xạ.

- Động vật và thực vật có những điểm khác nhau, được thể hiện ở bảng dưới đây:

Đặc điểm

Cấu tạo từ tế bào

Thành xenlulôzơ ở tế bào

Lớn lên và sinh sản

Chất hữu cơ nuôi cơ thể

Khả năng di chuyển

Hệ thần kinh và giác quan

Thực vật

Tự tổng hợp được chất hữu cơ

Không

Không

Động vật

Không

Sử dụng chất hữu cơ có sẵn

 

$\bullet \,\,$ Động vật và thực vật có những điểm giống và khác nhau:

- Giống nhau:

+ Đều có cấu tạo tế bào

+ Đều có khả năng lớn lên và sinh sản

- Khác nhau:

+ Về cấu tạo thành tế bào: Thành tế bào thực vật có xenlulôzơ, còn tế bào động vật không có.

+ Về phương thức dinh dưỡng: Thực vật là những sinh vật tự dưỡng, có khả năng tự tổng hợp chất hữu cơ cho cơ thể. Động vật là sinh vật dị dưỡng, không có khả năng tổng hợp chất hữu cơ mà sử dụng chất hữu cơ có sẵn.

+ Về khả năng di chuyển: Thực vật không có khả năng di chuyển. Động vật có khả năng di chuyển.

+ Hệ thần kinh và giác quan: Thực vật không có hệ thần kinh và giác quan. Động vật có hệ thần kinh và giác quan.

II. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỘNG VẬT

- Có khả năng di chuyển.

- Có hệ thần kinh và giác quan.

- Không tự tổng hợp chất hữu cơ, có đời sống dị dưỡng, lấy chất hữu cơ từ các sinh vật khác.

III. SƠ LƯỢC PHÂN CHIA GIỚI ĐỘNG VẬT

- Giới động vật ngày nay được sắp xếp vào hơn 20 ngành.

- Chương trình Sinh học 7 đề cập đến 8 ngành chủ yếu và được sắp xếp như sau:

1. Ngành Động vật nguyên sinh

2. Ngành Ruột khoang

3. Các ngành: Giun dẹp, Giun tròn, Giun đốt

4. Ngành Thân mềm

5. Ngành Chân khớp

6. Ngành Động vật có xương sống gồm các lớp: Cá, Lưỡng cư, Bò sát, Chim, Thú (Có vú)

IV. VAI TRÒ CỦA ĐỘNG VẬT

- Động vật không chỉ có vai trò quan trọng trong thiên nhiên mà còn cả đối với đời sống con người.

- Động vật vừa mang lại lợi ích nhưng cũng có những tác hại với con người.

- Mặt tích cực:

+ Động vật làm phong phú thêm cho thế giới sống.

+ Động vật cung cấp nguyên liệu phục vụ cho đời sống con người: làm thức ăn, làm trang phục, làm đồ trang trí,…

+ Động vật được dùng làm công cụ thí nghiệm: dùng cho nghiên cứu khoa học thử thuốc.

+ Động vật hỗ trợ con người trong lao động, giải trí, thể thao, bảo vệ an ninh.

- Một số mặt tiêu cực:

+ Động vật là trung gian truyền bệnh cho con người.

+ Một số động vật gây hại cho các ngành sản xuất.

+ Một số động vật kí sinh trên cơ thể người, gây bệnh.

STT

Các mặt lợi, hại

Tên động vật đại diện

1

Động vật cung cấp nguyên liệu cho con người:

 

- Thực phẩm

Bò, lợn, gà…

- Lông

Vịt, cừu…

- Da

Trâu, bò…

2

Động vật dùng làm thí nghiệm cho:

 

- Học tập, nghiên cứu khoa học

Giun, ếch, cá, thỏ…

- Thử nghiệm thuốc

Chuột, chó, khỉ…

3

Động vật hỗ trợ cho người trong:

 

- Lao động

Trâu, bò, chó…

- Giải trí

Cá, voi, khỉ…

- Thể thao

Ngựa, chó…

- Bảo vệ an ninh

Chó…

4

Động vật truyền bệnh sang người:

Ruồi, muỗi, chuột, bọ…