I. Các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống

1. Kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê.

- Năm 980, nhân lúc triều đình nhà Đinh gặp khó khăn, vua Tống cử quân sang xâm lược nước ta.

- Trước tình hình đó, Thái hậu họ Dương và triều đình nhà Đinh đã tôn Lê Hoàn làm vua để lãnh đạo kháng chiến.

- Năm 981, quân Tống tiến vào nước ta, quân dân Đại Cồ Việt chiến đấu anh dũng, đánh tan quân xâm lược trên vùng Đông Bắc khiến nhà Tống phải rút quân, bỏ mộng xâm lược Đại Việt.

2. Cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý.

- Thập kỷ 70 của thế kỷ XI, nhà Tống lại âm mưu xâm lược Đại Việt.

- Trước âm mưu xâm lược của quân Tống, nhà Lý đã tổ chức kháng chiến.

+ Năm 1075, Thái úy Lý Thường Kiệt đã kết hợp quân triều đình cùng các dân tộc miền núi đánh sang đất Tống, sau đó rút về phòng thủ.

- Năm 1077, khoảng 30 vạn quân Tống kéo sang Đại Việt, quân dân ta đã đánh tan quân xâm lược trên bờ sông Như Nguyệt, cuộc kháng chiến hoàn toàn thắng lợi.

II. Kháng chiến chống xâm lược Mông - Nguyên ở thế kỷ XIII

- Từ năm 1258 – 1288, quân Mông - Nguyên 3 lần xâm lược nước ta, thế giặc rất mạnh và hung bạo.

- Các vua Trần cùng nhà quân sự Trần Quốc Tuấn đã lãnh đạo nhân dân cả nước quyết tâm đánh giặc giữ nước.

- Những thắng lợi tiêu biểu gồm Đông Bộ Đầu, Hàm Tử, Chương Dương, Vạn Kiếp, Tây Kết, đặc biệt là chiến thắng trên sông Bạch Đằng vào năm 1288 đã kết thúc cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên - Mông.

III. Phong trào đấu tranh chống quân xâm lược Minh và khởi nghĩa Lam Sơn

- Cuối thế kỉ XIV, nhà Trần suy vong.

- Năm 1400, nhà Hồ thành lập, cuộc cải cách của nhà Hồ chưa đạt kết quả thì quân Minh xâm lược nước ta.

- Năm 1407 cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ thất bại, nước ta rơi vào ách thống trị của nhà Minh.

- Năm 1418, khởi nghĩa Lam Sơn bùng nổ do Lê Lợi lãnh đạo.

+ Cuộc khởi nghĩa bắt đầu từ Lam Sơn (Thanh Hóa), được sự hưởng ứng của nhân dân, vùng hoạt động của nghĩa quân mở rộng từ Thanh Hóa vào Nam. Sau đó nghĩa quân tiến công ra Bắc, chiến đấu quyết liệt với quân Minh, đẩy chúng vào thế bị động.

+ Cuối năm 1427, 15 vạn quân cứu viện của giặc ồ ạt kéo vào nước ta nhưng bị nghĩa quân đánh tan tác ở trận Chi Lăng - Xương Giang khiến giặc cùng quẫn tháo chạy về nước.