Bài 18: Vận chuyển máu qua hệ mạch. Vệ sinh hệ tuần hoàn

I. SỰ VẬN CHUYỂN MÁU QUA HỆ MẠCH

- Lực chủ yếu giúp máu vận chuyển liên tục và theo một chiều trong hệ mạch là nhờ các yếu tố sau:

+ Sự phối hợp hoạt động của các thành phần cấu tạo (các ngăn tim và van làm cho máu bơm theo một chiều từ tâm nhĩ tới tâm thất, từ tâm thất tới động mạch).

+ Lực đẩy của tâm thất tạo ra một áp lực trong mạch gọi là huyết áp. Sự chênh lệch huyết áp cũng giúp máu vận chuyển trong mạch.

+ Sự co dãn của động mạch.

+ Sự vận chuyển máu qua tĩnh mạch về tim nhờ hỗ trợ của các cơ bắp co bóp quanh thành tĩnh mạch, sức hút của lồng ngực khi hít vào, sức hút của tâm nhĩ khi dãn ra.

+ Với các tĩnh mạch mà máu chảy ngược chiều trọng lực còn có sự hỗ trợ của van tĩnh mạch giúp máu không bị chảy ngược.

- Vận tốc máu trong mạch giảm dần từ động mạch cho đến mao mạch, sau đó lại tăng dần trong tĩnh mạch.



II. VỆ SINH TIM MẠCH

1. Cần bảo vệ tim mạch tránh các tác nhân có hại

- Khắc phục và hạn chế các nguyên nhân làm tăng nhịp tim và huyết áp không mong muốn.

- Không sử dụng các chất kích thích có hại: rượu, thuốc lá, hêrôin...

- Băng bó kịp thời các vết thương, không để cơ thể mất nhiều máu.

- Duy trì đời sống tinh thần thoải mái, vui vẻ, tránh xa các cảm xúc tiêu cực.

- Khi bị sốc, hoặc tress cần điều chỉnh cơ thể theo lời bác sĩ.

- Cần kiểm tra sức khỏe định kì hàng năm để phát hiện khuyết tật liên quan đến tim mạch để điều trị kịp thời.

- Cần tiêm phòng các bệnh có hại cho tim mạch: thương hàn, bạch cầu,... và điều trị kịp thời các chứng bệnh như cảm cúm, thấp khớp...

- Hạn chế ăn thức ăn có hại cho tim mạch như: mỡ động vật...

2. Cần rèn luyện hệ tim mạch

- Cần rèn luyện tim mạch thường xuyên, đều đặn, vừa sức bằng việc luyện tập thể thục thể thao hằng ngày, lao động vừa sức, kết hợp xoa bóp ngoài da...