I. TỰ KIỂM TRA

1. Viết đầy đủ các câu sau đây:

a) Các nguồn phát âm đều dao động.

b) Số dao động trong 1 giây là tần số. Đơn vị tần số là héc $(Hz).$

c) Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben $(dB).$

d) Vận tốc truyền âm trong không khí là $340\,m/s.$

2. Đặt câu với các từ và cụm từ sau:

a) tần số, lớn, bổng.

b) tần số, nhỏ, trầm.

c) dao động, biên độ lớn, to

d) dao động, biên độ nhỏ, nhỏ.

Đặt câu:

a) Tần số dao động càng lớn, âm phát ra càng cao (bổng).

b) Tần số dao động càng nhỏ, âm phát ra càng thấp (trầm).

c) Dao động càng mạnh, biên độ lớn, âm phát ra càng to.

d) Dao động càng yếu, biên độ nhỏ, âm phát ra càng nhỏ.

3. Hãy cho biết âm có thể truyền qua môi trường nào sau đây?

a) Không khí

b) Chân không

c) Rắn

d) Lỏng

$\longrightarrow$ Đáp án: Âm có thể truyền qua môi trường: a) Không khí; c) Rắn; d) Lỏng.

4. Âm phản xạ là gì?

- Âm phản xạ là âm dội ngược trở lại khi gặp một mặt chắn.

5. Hãy đánh dấu vào câu trả lời đúng. Tiếng vang là:

A. âm phản xạ.

B. âm phản xạ đến cùng một lúc với âm phát ra.

C. âm phản xạ truyền đi mọi hướng, không nhất thiết phải truyền đến tai.

D. âm phản xạ nghe được cách biệt với âm phát ra.

$\longrightarrow$ Đáp án: Chọn câu D: Tiếng vang là âm phản xạ nghe được cách biệt với âm phát ra.

6. Cho các từ sau: mềm, cứng, nhẵn, gồ ghề. Hãy chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:

a) Các vật phản xạ âm tốt là các vật cứng và có bề mặt nhẵn.

b) Các vật phản xạ âm kém là các vật mềm và có bề mặt gồ ghề.

7. Trường hợp nào sau đây có ô nhiễm tiếng ồn?

a) Tiếng còi xe cứu hỏa (hay tiếng kẻng báo cháy).

b) Làm việc cạnh nơi nổ mìn, phá đá.

c) Tiếng ồn của trẻ em làm ảnh hưởng đến cuộc nói chuyện giữa hai người lớn.

d. Hát karaôkê to lúc ban đêm.

$\longrightarrow$ Đáp án: Các trường hợp có ô nhiễm tiếng ồn:

b) Làm việc cạnh nơi nổ mìn, phá đá.

d) Hát karaôkê to lúc ban đêm.

8. Hãy liệt kê một số vật liệu cách âm tốt.

- Một số vật liệu cách âm tốt: bông, vải xốp, gạch, gỗ, bêtông...

II. VẬN DỤNG

1. Hãy chỉ ra bộ phận dao động phát ra âm trong những nhạc cụ sau: đàn ghi ta, kèn lá, sáo, trống.

Trả lời:

- Vật dao động phát ra âm trong đàn ghi ta là dây đàn.

- Vật dao động phát ra âm trong kèn lá là phần đầu lá chuối.

- Vật dao động phát ra âm trong sáo là cột không khí trong ống sáo.

- Vật dao động phát ra âm trong trống là mặt trống.

2. Hãy đánh dấu vào câu đúng:

A. Âm truyền nhanh hơn ánh sáng.

B. Có thể nghe được tiếng sấm trước khi nhìn thấy chớp.

C. Âm không thể truyền trong môi trường chân không.

D. Âm không thể truyền qua nước.

$\longrightarrow$ Đáp án: Chọn câu C: Âm không thể truyền trong chân không.

3. Trả lời câu hỏi:

a) Dao động của các sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra tiếng to và tiếng nhỏ?

b) Dao động của các sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi phát ra âm cao và âm thấp?

Trả lời:

a) Dao động của các sợi dây đàn mạnh, dây lệch nhiều khi phát ra tiếng to. Dao động của các sợi dây đàn yếu, dây lệch ít khi phát ra tiếng nhỏ.

b) Dao động của các sợi dây đàn nhanh, khi phát ra âm cao. Dao động của các sợi dây đàn chậm, khi phát ra âm thấp.

4. Hai nhà du hành vũ trụ ở ngoài khoảng không, có thể “trò chuyện” với nhau bằng cách chạm hai cái mũ của họ vào nhau. Hãy giải thích âm đã truyền đến tai hai người đó như thế nào?

Giải thích:

- Tiếng nói đã truyền từ miệng người này qua hai cái mũ đến tai người kia và ngược lại.

5. Vì sao trong đêm yên tĩnh khi đi bộ ở ngõ hẹp giữa hai bên tường cao, ngoài tiếng chân ra còn nghe thấy một âm thanh khác giống như có người đang theo sát?

Trả lời:

- Ban đêm yên tĩnh, ta nghe rõ tiếng vang của chân mình phát ra và phản xạ lại từ hai bên bờ tường. Ban ngày, tiếng vang bị tiếng ồn khác lấn át hoặc bị thân thể người khác qua lại hấp thụ nên chỉ nghe được tiếng bước chân, chỉ ban đêm yên tĩnh mới nghe được tiếng vang như vậy.

6. Khi nào thì tai có thể nghe được âm to nhất?

A. Âm phát ra đến tai cùng một lúc với âm phản xạ.

B. Âm phát ra đến tai trước âm phản xạ.

C. Âm phát ra đến tai, âm phản xạ đi nơi khác không đến tai.

D. Cả ba trường hợp trên.

$\longrightarrow$ Đáp án: Chọn câu A: Âm phát ra đến tai cùng một lúc với âm phản xạ.

7. Giả sử một bệnh viện nằm cạnh đường quốc lộ có nhiều xe qua lại. Hãy đề ra các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho bệnh viện này.

Trả lời:

- Biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn cho bệnh viện nằm cạnh đường quốc lộ có nhiều xe cộ qua lại:

+ Treo biển cấm bóp còi gần bệnh viện.

+ Xây tường chắn xung quanh bệnh viện, đóng các cửa phòng để ngăn chặn đường truyền âm.

+ Trồng nhiều cây xanh xung quanh bệnh viện để hướng âm truyền theo hướng khác.

+ Treo rèm ở cửa sổ để ngăn đường truyền âm cũng như hấp thụ bớt âm.

III. Ô CHỮ

Theo hàng ngang:

1. Môi trường không truyền âm.

$\longrightarrow$ Đáp án: CHÂN KHÔNG

2. Âm có tần số lớn hơn $20000\,Hz.$

$\longrightarrow$ Đáp án: SIÊU ÂM

3. Số dao động trong một giây.

$\longrightarrow$ Đáp án: TẦN SỐ

4. Hiện tượng âm dội ngược trở lại khi gặp mặt chắn.

$\longrightarrow$ Đáp án: PHẢN XẠ ÂM

5. Đặc điểm của các nguồn phát âm.

$\longrightarrow$ Đáp án: DAO ĐỘNG

6. Hiện tượng xảy ra khi phân biệt được âm phát ra và âm phản xạ.

$\longrightarrow$ Đáp án: TIẾNG VANG

7. Âm có tần số nhỏ hơn $20\,Hz.$

$\longrightarrow$ Đáp án: HẠ ÂM

Từ hàng dọc là gì?

$\longrightarrow$ Đáp án: ÂM THANH