I. PHẢN ỨNG CỦA KIM LOẠI VỚI PHI KIM

1. Tác dụng với oxi

- Hầu hết kim loại (trừ $Ag,$ $Au,$ $Pt,...$) tác dụng với oxi ở nhiệt độ thường hoặc nhiệt độ cao, tạo thành oxit (thường là oxit bazơ).

$\underbrace {3\,\mathop {Fe}\limits_{}^{}\,\,{}_{(r)}}_{\mathop {(trắng\,\,xám)}\limits_{}^{}} \,\, + \,\,\underbrace {2\,\mathop {O_{2}}\limits_{}^{}\,\,{}_{(k)}}_{\mathop {(không\,\,màu)}\limits_{}^{}} \,\, {\overset{t^o}{\longrightarrow}} \,\, \underbrace {\mathop {Fe_{3}O_{4}}\limits_{}^{}\,\,{}_{(r)}}_{\mathop {(nâu\,\,đen)}\limits_{}^{}}$

2. Tác dụng với phi kim khác

 - Ở nhiệt độ cao, kim loại tác dụng với nhiều phi kim khác tạo thành muối.

$2\,Na\,\,{}_{(r)} \,\, + \,\,\underbrace {\mathop {Cl_{2}}\limits_{}^{}\,\,{}_{(k)}}_{\mathop {(vàng\,\,lục)}\limits_{}^{}} \,\, {\overset{t^o}{\longrightarrow}} \,\, \underbrace {2\,\mathop {NaCl}\limits_{}^{}\,\,{}_{(r)}}_{\mathop {(trắng)}\limits_{}^{}}$

II. PHẢN ỨNG CỦA KIM LOẠI VỚI DUNG DỊCH AXIT

- Nhiều kim loại tác dụng với dung dịch axit ($HCl,$ $H_{2}SO_{4}$ loãng,...) tạo thành muối và giải phóng khí hiđro.

$Zn\,\,{}_{(r)} \,\, + \,\,H_{2}SO_{4}\,\,{}_{(dd)} \,\, \longrightarrow \,\,ZnSO_{4}\,\,{}_{(dd)} \,\, + \,\,H_{2}\,\,{}_{(k)}$

III. PHẢN ỨNG CỦA KIM LOẠI VỚI DUNG DỊCH MUỐI

1. Phản ứng của đồng với dung dịch bạc nitrat

$Cu\,\,{}_{(r)} \,\, + \,\,2\,AgNO_{3}\,\,{}_{(dd)} \,\, \longrightarrow \,\,Cu(NO_{3})_{2}\,\,{}_{(dd)} \,\, + \,\,2\,Ag\,\,{}_{(r)}$

$\Longrightarrow$ Đồng đẩy bạc ra khỏi muối $\longrightarrow $ Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc.

2. Phản ứng của kẽm với dung dịch đồng (II) sunfat

$\underbrace {\mathop {Zn}\limits_{}^{}\,\,{}_{(r)}}_{\mathop {(lam\,\,nhạt)}\limits_{}^{}} \,\, + \,\,\underbrace {\mathop {CuSO_{4}}\limits_{}^{}\,\,{}_{(dd)}}_{\mathop {(xanh\,\,lam)}\limits_{}^{}} \,\, \longrightarrow \,\, \underbrace {\mathop {ZnSO_{4}}\limits_{}^{}\,\,{}_{(dd)}}_{\mathop {(không\,\,màu)}\limits_{}^{}}\,\, + \,\,\underbrace {\mathop {Cu}\limits_{}^{}\,\,{}_{(r)}}_{\mathop {(đỏ)}\limits_{}^{}}$

$\Longrightarrow$ Kẽm đẩy đồng ra khỏi muối $\longrightarrow $ Kẽm hoạt động hóa học mạnh hơn đồng.

$\Longrightarrow$ Kết luận: Kim loại hoạt động hóa học mạnh hơn (trừ $Na,$ $K,$ $Ca,...$) có thể đẩy kim loại hoạt động hóa học yếu hơn ra khỏi dung dịch muối, tạo thành muối mới và kim loại mới.