Bài 16: Phương trình hóa học

I. LẬP PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC

1. Phương trình hóa học

- Sự biểu diễn phản ứng hóa học bằng các công thức hóa học được gọi là phương trình hóa học.

- Ví dụ:

Khí hiđro + Khí oxi $\longrightarrow$ Nước

$H_{2}\,\, + \,\,O_{2}\,\, \longrightarrow \,\,H_{2}O$

$2\,H_{2}\,\, + \,\,O_{2}\,\, \longrightarrow \,\,2\,H_{2}O$

$\Longrightarrow$ Phương trình hóa học là sự biểu diễn ngắn gọn phản ứng hóa học.

2. Các bước lập phương trình hóa học

- Bước 1: Viết sơ đồ của phản ứng, gồm công thức hóa học của các chất tham gia và sản phẩm.

$Al\,\, + \,\,O_{2}\,\, \longrightarrow \,\,Al_{2}O_{3}$

- Bước 2: Cân bằng số nguyên tử của mỗi nguyên tố: tìm hệ số thích hợp đặt trước công thức.

Số nguyên tử $Al$ và $O$ đều không bằng nhau, nhưng nguyên tố oxi có số nguyên tử nhiều hơn. Ta bắt đầu từ nguyên tố này. Trước hết làm chẵn số nguyên tử $O$ ở bên phải, tức là đặt hệ số 2 trước $Al_{2}O_{3}$

$Al\,\, + \,\,O_{2}\,\, \longrightarrow \,\,2\,Al_{2}O_{3}$

Bên trái cần có 4 $Al$ và 6 $O,$ tức 3 $O_{2},$ các hệ số 4 và 3 là thích hợp.

- Bước 3: Viết phương trình hóa học:

$4\,Al\,\, + \,\,3\,O_{2}\,\, \longrightarrow \,\,2\,Al_{2}O_{3}$

* Lưu ý:

- Hệ số phải viết trước công thức hóa học của chất, cao bằng chữ cái in hoa.

- Nếu hệ số là 1 thì không ghi.

II. Ý NGHĨA CỦA PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC

- Phương trình hóa học cho biết:

+ Chất phản ứng và chất sản phẩm.

+ Tỉ lệ số nguyên tử, phân tử các chất trong phản ứng. Tỉ lệ này đúng bằng hệ số của mỗi chất trong phương trình.

- Ví dụ:

$4\,Al\,\, + \,\,3\,O_{2}\,\, \longrightarrow \,\,2\,Al_{2}O_{3}$

$\longrightarrow$ Tỉ lệ chung: $4:3:2$

$\longrightarrow$ Hiểu là: cứ 4 nguyên tử $Al$ tác dụng với 3 phân tử $O_{2}$ tạo ra 2 phân tử $Al_{2}O_{3}.$