Bài 13: Vương Quốc Lào

1. Quá trình hình thành và phát triển của Vương quốc Lào.

- Trên địa bàn của vương quốc các bộ tộc Lào ngày nay, từ xa xưa đã có người Lào Thơng sinh sống. Họ chính là chủ nhân của nền văn hóa cánh đồng Chum. Đến thế kỉ XIII, một nhóm người nói tiếng Thái đến định cư ở những vùng đồng bằng ven sông Mê Công, sinh sống hòa hợp với người Lào Thơng. Họ được gọi là người Lào Lùm.

- Năm 1353, một tộc trưởng tên Pha Ngừm (Fa Ngum) đã tập hợp và thống nhất các tộc Lào, lên ngôi vua, đặt tên nước là Lan Xang (Triệu Voi). Từ đó Vương quốc Lào từng bước phát triển và đạt đến sự thịnh vượng trong các thế kỉ XV – XVII.

2. Vương quốc Lào thời Lan Xang.

- Vương quốc Lan Xang được chia thành các mường, có quan đứng đầu, lực lượng quân đội do nhà vua chỉ huy. Kinh đô ban đầu ở Mường Xoa (Luông Pha-bang), sau chuyển về Viêng Chăn.

- Từ cuối thế kỉ XIV, dân cư đã dần dần trở nên đông đúc, đời sống thanh bình. Họ làm nông nghiệp, chủ yếu trồng lúa nếp, phát triển các nghề thủ công truyền thống như dệt vải, làm dao rựa bằng sắt, đồ mây tre… và trao đổi mua bán với các nước láng giềng.

- Về đối ngoại, Lan Xang giữ quan hệ hòa hiếu với Cam-pu-chia và Đại Việt nhưng cương quyết chiến đấu chống lại những cuộc chiến tranh xâm lược. Năm 1565, họ đã chiến thắng quân xâm lược Miến Điện (Mi-an-ma), bảo vệ được lãnh thổ và nền độc lập của mình.

3. Một số thành tựu tiêu biểu về văn hóa.

- Phật giáo là cơ sở để thống nhất các bộ tộc Lào, có ảnh hưởng lớn đến đời sống văn hóa, xã hội của Lào. Chùa được xây dựng ở khắp nơi trên đất nước và là trung tâm văn hóa của các cộng đồng dân cư.

- Dòng văn học truyền miệng với kho tàng truyện cổ tích, truyền thuyết… đã có từ rất lâu. Đó là những truyền thuyết về quá trình khai thiên lập địa (truyện Pu Nhơ – Nha Nhơ) hay truyền thuyết về nguồn gốc các tộc người Lào (Quả bầu Nậm). Vào khoảng thế kỉ XIV, chữ Lào ra đời với các nét chữ cong, cùng dạng chữ với Cam-pu-chia và Miến Điện. Lời huấn thị của Pha Ngừm hay trường ca Xỉn Xay… là những tác phẩm văn học lớn của Lào giai đoạn này.

- Lào còn là xứ sở của hội hè. Người Lào thích ca hát nhảy múa. Họ nổi tiếng với những điệu hát Lăm và điệu múa Lăm-vông truyền thống.

LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

Luyện tập

1. Hoàn thành bảng tóm tắt lịch sử Vương quốc Lào thời Lan Xang theo mẫu sau:

 Thời gian thành lập Tình hình chính trị Tình hình kinh tế Tình hình xã hội Thành tựu văn hóa
 Năm 1353Vương quốc Lan Xang được chia thành các mường, có quan đứng đầu, lực lượng quân đội do nhà vua chỉ huyDân cư làm nông nghiệp, chủ yếu trồng lúa nếp, phát triển các nghề thủ công truyền thống như dệt vải, làm dao rựa bằng sắt, đồ mây tre… Dân cư đông đúc, đời sống thanh bìnhVào khoảng thế kỉ XIV, chữ Lào ra đời với các nét chữ cong, cùng dạng chữ với Cam-pu-chia và Miến Điện
2. Dựa vào bảng tóm tắt trong câu 1, hãy đánh giá sự phát triển của Vương quốc Lào thời Lan Xang.

Vương quốc Lào thời Lan Xang là thời kỳ phát triển thịnh vượng nhất của Lào trên mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hóa-xã hội, nhân dân có cuộc sống yên bình và hạnh phúc.

Vận dụng

3. Quan sát bức tranh khảm 13.5, em hãy cho biết giá trị văn hóa truyền thống nào của Lào đến nay vẫn được bảo tồn và phát triển?

Từ thời kì Lan Xang, người dân Lào đã thích ca hát, nhảy múa trong các dịp lễ hội. Điệu múa Lăm-vông truyền thống vẫn được bảo tồn và phát triển đến ngày nay.