1. Chỉ ra một số điểm giống và khác nhau giữa hai văn bản Lời của cây và Sang thu.

- Giống nhau:

+ Nội dung:

* Miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên qua cách cảm nhận tinh tế, thú vị của tác giả.

* Thể hiện tình yêu, sự trân trọng với thiên nhiên, đất nước của tác giả.

* Gửi gắm những thông điệp ý nghĩa.

+ Nghệ thuật:

* Sử dụng các biện pháp nhân hóa, ẩn dụ, so sánh để miêu tả thiên nhiên hấp dẫn, ấn tượng.

* Chủ yếu gieo vần chân.

- Khác nhau:

+ Lời của cây:

Mô tả quá trình phát triển của mầm cây, ý nghĩa của thiên nhiên với cuộc sống của con người. Giọng thơ dí dỏm, tự nhiên, hồn nhiên.

+ Sang thu:

* Mô tả biến chuyển thong thả và tinh tế của đất trời trong thời khắc chuyển từ mùa hạ sang mùa thu qua đó gửi gắm những chiêm nghiệm, suy nghĩ về cuộc sống. Giọng thơ suy tư, sâu lắng, chiêm nghiệm.

2. Nhận xét về thể thơ, vần, nhịp của khổ thơ sau:

Chừng như thu ngấp nghé

Trong hương vườn đâu đây

Khói lam chiều rất nhẹ

Sông vừa vơi vừa đầy.

(Sang mùa - Tạ Hữu Yên)

- Khổ thơ là thể thơ năm chữ.

- Gieo vần chân: nghé – nhẹ; đây – đầy.

- Nhịp thơ 3/2.

3. Đọc đoạn văn sau và cho biết có thể lược bỏ ba từ được gạch dưới không. Vì sao?

“Lần ấy, khi con voi xuống làng thì người quản tượng không còn nữa. Không thấy ông ra đón ở đầu làng, con voi rảo bước về nhà. Nó quỳ xuống giữa sân, rống gọi, rền rĩ mãi mà vẫn không thấy người quản tượng đi ra”.

(Ông Một – Vũ Hùng)

Từ đó cho biết phó từ đảm nhận chức năng gì?

- Không thể lược bỏ các từ: mãi, vẫn, không vì sẽ làm thay đổi ý nghĩa của câu văn.

+ Phó từ "mãi" bổ sung ý nghĩa về thời gian cho "rền rĩ".

+ Phó từ "vẫn" bổ sung ý nghĩa về sự tiếp diễn, kéo dài của từ “không”.

+ Phó từ "không" bổ sung ý nghĩa phủ định cho hành động "thấy".

- Chức năng của phó từ: Phó từ là những từ chuyên đi kèm với danh từ, động từ, tính từ.

+ Nhóm phó từ chuyên đi kèm trước danh từ, bổ sung ý nghĩa về số lượng cho danh từ, chẳng hạn: những, các, mọi, mỗi, từng…

+ Nhóm phó từ chuyên đi kèm trước hoặc sau động từ, tính từ, chẳng hạn: đã, đang, sẽ, vẫn, còn, cứ, không, chưa, chẳng, rất, quá, lắm…

+ Khi đứng trước động từ, tính từ, phó từ thường bổ sung cho hành động, trạng thái, đặc điểm, tính chất được nêu ở động từ, tính từ một số ý nghĩa như: quan hệ thời gian, mức độ, sự tiếp diễn tương tự, sự phủ định, sự cầu khiến…

4. Em rút ra được kinh nghiệm gì khi làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ?

- Thể hiện cách nhìn, cách cảm nhận của người viết về cuộc sống.

- Sử dụng từ ngữ, hình ảnh phù hợp để thể hiện cách nhìn, cảm nhận của bản thân về cuộc sống.

- Sử dụng các biện pháp tu từ tạo nên những liên tưởng độc đáo, thú vị.

- Giao vần, ngắt nhịp hợp lí để làm tăng giá trị biểu đạt của ngôn từ.

- Đặt nhan đề phù hợp với nội dung văn bản.

- Đảm bảo đủ số chữ (bốn hoặc năm chữ) ở mỗi dòng thơ theo yêu cầu của thể loại.

5. Hãy chọn một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ mà em yêu thích và viết đoạn văn chia sẻ cảm xúc của mình về bài thơ đó.

6. Vì sao khi tóm tắt ý chính do người khác trình bày ta nên dùng từ khoá, các kí hiệu và sơ đồ?

Vì khi dùng từ khóa, kí hiệu và sơ đồ không chỉ trình bày được đúng, đủ những ý mà người khác nói mà còn đảm bảo sự ngắn gọn, khoa học, dễ hiểu và nắm bắt được nội dung cốt lõi của bài nói.

7. Việc quan sát, lắng nghe, cảm nhận thế giới tự nhiên có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống của chúng ta?

Việc quan sát, lắng nghe, cảm nhận thế giới tự nhiên giúp chúng ta cảm nhận được vẻ đẹp và ý nghĩa của thiên nhiên đối với cuộc sống. Từ đó biết quan tâm, trân trọng bảo vệ thiên nhiên, môi trường xung quanh.